Չնախանձենք հարուստներին և չարհամարհենք աղքատներին, քանզի թե մեկը, և թե մյուսը լինում են Աստծուց, նաև` ոչ Աստծուց: Բայց կասես, որ ասված է, թե. «Հարստությունը և աղքատությունը Աստծուց է» (Սիրաք 11:14): Բայց հարցնենք մեզ հակաճառողներին, բոլոր հարստություննե՞րն են Աստծուց, և արդյոք ամեն մի աղքատությո՞ւն է, որ Աստծուց է: Ով կարող է դա ասել: Քանզի մենք տեսնում ենք, որ շատերն իրենց մեծ հարստությունը հավաքում են հափշտակությամբ, կախարդությամբ և նմանօրինակ այլ միջոցներով: Դե ասա ինձ, կարելի՞ է ասել, որ նման հարստությունը Աստծուց է: Ոչ, ուրեմն որտեղի՞ց է` մեղքից: Պոռնիկը պղծում է իր մարմինը և հարստանում, այսպես և գողը` ծակելով պատը, հավաքում է անիրավ հարստություն: Եվ ինչ, արդյո՞ք ամեն մի հարստություն է, որ Աստծուց է: Բայց լսիր, որ լինում է նաև աղքատություն, որ Աստծուց չէ: Մի անժուժկալ պատանի ծախսեց իր հարստությունը անառակ կանանց, կախարդների և նմանօրինակ այլ բաների վրա և դարձավ աղքատ, հայտնապես է, որ սա Աստծուց չէ, այլ սեփական անժուժկալությունից: Այսպես է նաև, եթե մեկն աղքատանում է պարապությունից, դառնում է կարիքավոր` սեփական անմտությունից, կամ որ արել է բաներ վտանգավոր և անօրեն, պարզ է, որ նման մարդիկ Աստծուց չէ, որ ընկել են նման վիճակի մեջ:
Ինչպիսի՞ աղքատությունն է և ինչպիսի՞ հարստությունն է, որ տրվում է Աստծուց: Նա դարձրեց հարուստ Աբրահամին, նրանից հետո նաև Հոբին, ինչպես որ ասում է. «Տիրոջ ձեռքից բարիքներ ընդունեցինք, չարիքներին չհամբերե՞նք» (Հոբ 2:10): Հակոբի հարստությունն էլ այստեղից առաջ եկավ: Լինում է և Նրանից չքավորություն, որը պատճառ է բարիքի, որը և Նա երբեմն առաջարկեց հարուստին հետևյալ խոսքերով. «Եթե ուզում ես կատարյալ լինել, գնա վաճառիր ունեցվածքը և բաժանիր աղքատներին և եկ իմ ետևից» (Մատթ. 15:21): Եվ հիմա կհարցնես, եթե հարուստները օգտակար չեն, ուրեմն, ինչի՞ համար նրանք գոյություն ունեն: Նրանք են անպիտան, ովքեր իրենք իրենց են հարստացրել, իսկ ում հարստացրել է Աստված, նրանք հույժ օգտակար են: Սա կարելի է տեսնել և իր գործերից: Աբրահամը տիրում էր հարստության և հօգուտ բոլոր ճամփորդների օտարականների ու կարիքավորների:
Այսպիսին էր և Հոբ Երանելին. «Իմ դուռը բաց էր բոլոր այցելուների համար» (Հոբ 31:32), «Կույրին աչք էի և կաղ մարդուն` ոտք ու խեղճին` հայր» (Հոբ 29:15), «Օտարը դրսում չէր օթևանում, իմ դուռը բաց էր եկվորի առաջ» (Հոբ 31:32), «Կորած մեկին անտեսեցի՞ և չհագցրեցի՞» (Հոբ 31:15): Եվ սրանից առավելն էր անում նա:
Իսկ հիմա ուզու՞մ ես տեսնել նրանց, որ հարստացան, բայց ոչ Աստծուց, և տեսնել, թե ինչպես էին նրանք վարվում իրենց ունեցվածքի հետ: Նայիր հարուստին, որ հիշատակվեց Ղազարոսի հետ, որ մի հատիկ իսկ չհեռացրեց իրենից, նաև Աքաբին, որ հափշտակեց այգին և նմանօրինակ այլոց :
Սուրբ Հովհան Ոսկեբերան
